فرآیند آزمایش
نمونه گیری
- نمونه های عفونی باید بدون تاخیر و مستقیم به آزمایشگاه منتقل شده و در معرض گرما یا سرمای شدید قرار نگیرند. در غیر این صورت، نمونه ها باید به محیط های مناسب انتقالی منتقل شده و تا زمان تلقیح به محیط کشت در یخچال نگهداری شوند.
روش انجام آزمایش
- قبل از تلقیح باید پلیت ها در دمای آزمایشگاه قرار گیرند تا با محیط اتاق هم دما شوند.
- چنانچه نمونه بوسیله سواپ به محیط کشت منتقل می شود، بایستی سواپ در گوشه ای از پلیت کشیده شود. سپس از این ناحیه کشت چند مرحله ای داده تا کلنی های تک بدست آید.
- پلیت ها را به مدت ۲۴-۱۸ ساعت در دمای ۳۷-۳۵ درجه سانتی گراد گرماگذاری کنید.
نتیجه و تفسیر
در محیط کشت XLD Agar، سدیم داکسی کولات، رشد باکتری های گرم مثبت را مهار می کند. منبع کربن در این محیط زایلوز است که توسط بسیاری از باکتری های روده ای به غیر از شیگلا تخمیر می شود. باکتری شیگلا کلنی های قرمز رنگ تشکیل می دهد. مکانیسم افتراقی دیگر برای سالمونلا در این محیط وجود لایزین می باشد. دکربوکسیلاسیون لایزین توسط این باکتری باعث افزایش pH و قلیایی شدن محیط می شود. برای ایجاد تمایز در این موارد، کربوهیدرات های سوکروز و لاکتوز به مقدار بالا افزوده شده است. وجود سدیم داکسی کولات و فریک آمونیم سیترات، به عنوان شناساگر و منبع سولفور بوده که باعث تولید هیدروژن سولفید در برخی از باکتری ها و ایجاد کلنی هایی با مرکز سیاه رنگ تحت شرایط قلیایی می شود. ارگانیسم هایی که زایلوز را تخمیر کرده و لایزین دکربوکسیلاز منفی هستند و لاکتوز و سوکروز را تخمیر نمی کنند، باعث اسیدی شدن pH محیط شده و کلنی های زرد رنگ تولید می کنند. از جمله این باکتری ها می توان به گونه های Citrobacter، E.coli و Proteus اشاره کرد.
نکته
- توصیه می شود برای تشخیص دقیق تر، از تست های بیوشیمیایی، ایمونولوژیکی و مولکولی نیز استفاده شود.
- برخی از گونه های سالمونلا ممکن است کلنی های قرمز رنگ اما بدون مرکز سیاه رنگ تشکیل دهند که در این حالت شبیه کلنی های شیگلا خواهند بود. علاوه بر این، برخی از گونه های شیگلا لاکتوز را تخمیر می کنند، بنابراین گونه هایی از سالمونلا که قادر به دکربوکسیلاسیون لایزین نیستند، از این گونه کلنی ها قابل تمایز نخواهند بود.
- چنانچه آزمایش نمونه های موفوع با ۳-۲ ساعت تاخیر انجام شود، بسیاری از باکتری های روده ای قادر به رشد و بازیابی نخواهند بود. زیرا این گونه از باکتری ها بسیار حساس به شرایط اسیدی ناشی از کاهش دمای نمونه های مدفوعی می باشند.
- گونه های پروتئوس و سودوموناس کلنی های قرمز رنگ و نتایج مثبت کاذب می دهند.
- گرماگذاری پلیت ها بیش از ۴۸ ساعت موجب بوجود آمدن نتایج مثبت کاذب می شود.
- از تهیه حجم بالای محیط کشت در ارلن، زیاد حرارت دادن و بیش از حد نگه داشتن محیط در دمای ۵۰-۴۷ درجه سانتی گراد جدا خودداری کنید.
